De vele gezichten van de wereld

Dat het leven uitersten kent, heeft Samuel van de Raa aan den lijve ondervonden. Als kind van Nederlands-Braziliaanse (groot)ouders groeide hij op in Brazilië. Goede herinneringen heeft hij aan de prachtige natuur waarin hij naar hartenlust speelde. Een kind heeft niet veel nodig om gelukkig te zijn, zolang de randvoorwaarden goed zijn, zoals een veilige omgeving om je te ontwikkelen.
Het zonovergoten Brazilië kent echter ook een grote schaduwzijde. Door een groot gebrek aan stabiele ontwikkelingsmogelijkheden belanden veel kinderen al op zeer jonge leeftijd in de criminaliteit, zoals drugshandel en prostitutie. Een zeer geweldadige wereld, waarin velen al jong sterven en maar weinigen uit terug kunnen keren. Dit bleef Samuel bespaard, maar ook zijn leven nam een zeer onaangename wending.

“Ik ben in Brazilië geboren, waar we het als gezin niet makkelijk hebben gehad. Toen mijn vader er met een andere vrouw vandoor ging, belandden mijn moeder, zusje en ik op straat. Brazilië kent nauwelijks sociale voorzieningen of een ‘vangnet’. Mijn moeder was in die tijd doodziek, maar werkte alsnog 18 uur per dag om ervoor te zorgen dat wij genoeg te eten hadden. Ik zag met eigen ogen hoe sommige mensen moesten vechten voor hun leven. Als kind verkocht ik ijsjes die mijn moeder maakte, zodat we konden overleven. Op achtjarige leeftijd heb ik mijzelf beloofd, dat ik – als ik ooit zelf uit die armoede zou komen – daar iets tegen zou doen.”

Van armoede naar welvaart

Dat vangnet kwam alsnog, jaren later, in de vorm van emigratie naar Nederland, dankzij Nederlandse familie. Hier konden Samuel en zijn zusje naar school en zich ontwikkelen. Na de middelbare school studeerden beide kinderen, kregen een baan en stichten zelf een gezin. Een gezin dat opgroeit onder geheel andere omstandigheden dan broer en zus zelf zijn opgegroeid. Van pure armoede en een leven vol zorgen in Brazilië naar een welvarend, stabiel en relatief zorgeloos leven in Nederland. Een leven vol perspectief, dat realiseert Samuel zich maar al te goed. Hij is dan ook erg dankbaar voor de kansen die hij hier heeft gehad. Het zijn kansen die hij graag door wil geven, omdat voor de kinderen in Brazilie die kansen heel schaars zijn.”
“Ik was 12 jaar, toen ik met mijn moeder en zusje naar Nederland kon komen. Hier kreeg ik de kans om te studeren en een baan te vinden. Inmiddels ben ik getrouwd en heb ik vier kinderen. Het idee om een stichting op te richten heeft altijd in mijn achterhoofd gezeten. Toen mijn vrouw en ik in 2011 allebei door ziekte een half jaar op bed lagen, zeiden we tegen elkaar: ‘We waren van plan om heel iets anders te doen met ons leven’. Toen dat besef tot ons doordrong besloten we onze droom waar te maken.”

Een droom is geboren: scholing en opleiding vormen de basis voor een kansrijke toekomst. Daar zet hij zich voor in. Eerst vanuit Nederland, naast zijn fulltime-baan en gezin met vier jonge kinderen. Hij zet een stichting op, zoekt mede-bestuursleden, werft fondsen en samenwerkingspartners. De stichting Nieuwe Generatie Brasil ziet op 14 augustus 2013 het levenslicht en is het startpunt van een lange reis. Zo vaak als kan, reist hij naar Brazilië. In São João del Rei, dat meer dan 100.000 inwoners telt en op zo’n 350 kilometer ten noordwesten van Rio de Janeiro ligt, zoekt hij een stuk grond. Grond om een ontwikkelingscentrum voor kansarme kinderen op te bouwen.

Het ontwikkelingscentrum is bedoeld voor kinderen en jongeren in de leeftijd van 6 -18 jaar en bestaat uit:

• Buitenschoolse opvang
• Huiswerkbegeleiding
• Bijles
• Vakschool met praktisch onderwijs
• Sportterrein
• Moestuin
• Keuken
• Winkelruimte

Vele gesprekken voert hij met de overheid en lokale partijen. Het zijn lange en complexe procedures met veel bureaucratie. Gelukkig kent hij de cultuur en taal. Hij zet door en op 1 augustus 2016 is het dan zo ver; er is een stuk grond gevonden en er is toestemming om met de bouw te beginnen. Hectische tijden breken aan. In Brazilië moet de bouw gecoördineerd worden en in Nederland moet de fondsenwerving voortgezet worden. Dit gebeurt o.a. door de organisatie van allerlei evenementen, waaronder marathons, clinics en benefietdiners.

Levensbelangrijke beslissing

De bouw loopt voorspoedig. Samuel en zijn echtgenote Laura staan voor een letterlijk levensgroot dilemma. Laura is docent in het Middelbare onderwijs. Samen met Samuel vormt zij het ideale paar om het in aanbouw zijnde ontwikkelingscentrum te leiden. Zo zijn ze direct betrokken, weten ze precies wat er speelt, kunnen ze dingen sturen en de achterban in Nederland op de hoogte houden. Dat betekent echter álle zekerheden, vrienden, familie en baan in het welvarende stabiele Nederland opgeven. Een enorm ingrijpende beslissing waar ze het beiden erg moeilijk mee hebben. Ze beslissen immers ook voor hun vier jonge kinderen. Er volgt een heel moeilijk maar eveneens heel overwogen besluit; ze emigreren met het gezin naar Brazilië. Het huis en het merendeel van de inboedel worden verkocht.
Op 4 april 2017 stappen ze in het vliegtuig. Met tekenen van verdriet op het gezicht en met tranen in hun ogen, maar met hun blik gericht op de toekomst. Een toekomst met perspectief.

Het toekomstperspectief

De omschakeling naar het Braziliaanse leven is groot. Het gezin moet wennen aan het klimaat, de taal, communicatie, andere gewoontes, andere gang van zaken. De kinderen moeten al heel vroeg naar school gebracht worden, een totaal ander levensritme dient zich aan. De nieuwe school in aanbouw krijgt al vorm, maar er zijn nog 1001 dingen die geregeld moeten worden. Nederland wordt op de hoogte gehouden door de wekelijkse vlog, nieuwsberichten op de website en foto’s. Op 6 maart 2018 is het dan eindelijk zo ver. Na jarenlange voorbereiding staat de school en opent zij officieel haar deuren. Voor de deur staat een grote menigte waaronder meer dan 100 kinderen. Allemaal andere gezichten, maar allemaal met dezelfde hoopvolle blik gericht op de toekomst. Een toekomst met perspectief!

“Vanaf maart 2018 verzorgen we dagopvang voor kinderen in de leeftijd van 6 tot en met 18 jaar. Ze krijgen huiswerkbegeleiding, keramiek, Engels, computerles, maar ook normen en waarden staan op het programma. Daarnaast verzorgen we lessen voor beroepen als kok, bakker, winkelier, fietsenmaker, houtbewerker. Met die praktische vakkennis hebben ze een betere kans om een baan te vinden waarmee ze in de toekomst in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Dit kunnen zij vervolgens weer overdragen op de volgende generatie.”